Trójmiejskie kąpieliska to jedne z najbardziej popularnych wypoczynkowych miejsc w Polsce. Korzystają z nich turyści, ale i mieszkańcy chętnie spędzają na plażach czas wolny. Każdego roku zbieranych jest z nich kilkaset ton odpadów. To koszt kilku milionów złotych.

Rok temu Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz WFOŚiGW w Gdańsku wspólnie zorganizowały akcję „Nie śmiecę, wybieram czystą plażę”. Inicjatywa odbiła się szerokim echem wśród lokalnej społeczności i turystów. Informacje pojawiły się na bilbordach i przystankowych citylightach.

EkoTurysta to rozwinięcie tamtego projektu. Temat jest ważny i niestety aktualny co roku.

- „Cieszę się, że nasza inicjatywa doczekała się kolejnej odsłony. W tym roku również przypominamy, że musimy dbać o plaże, o nasze środowisko. Oczywistym jest, że nie wolno śmiecić, ale mimo tej oczywistości znajdują się tacy, którzy za nic mają dobre wychowanie i zasady. Musimy na to wszyscy zwracać ogromną uwagę” - wskazał wiceminister Jacek Ozdoba.

Na plażach najczęściej porzucane są odpady plastikowe – butelki po napojach, worki, torby, zabawki. Z czasem te duże kawałki plastiku rozkładają się na małe cząstki, które w ostateczności zostają rozdrobnione na mikroskopijne fragmenty.  Mikroplastik to maleńkie cząsteczki tworzyw sztucznych, które są ogromnym zagrożeniem dla środowiska morskiego. Trudno je zlokalizować i usunąć, a są z łatwością połykane przez morskie zwierzęta, które mylą je z pożywieniem. Turyści wraz z rybami i owocami morza spożywają zatem też mikroplastik.

- „Ważne jest, abyśmy pamiętali o zabieraniu odpadów z plaży, prawidłowej segregacji. Najlepiej w ogóle zrezygnować z plastikowych rurek, torebek foliowych, jednorazowych butelek. Niezmiernie istotne jest zachowanie walorów Bałtyku i jego plaż dla przyszłych pokoleń, a to jest możliwe dzięki właściwym postawom prośrodowiskowym i kulturalnemu zachowaniu na plaży. Nie śmiećmy, nie wchodźmy na obszary objęte ochroną oraz uszanujmy prawa mieszkańców strefy brzegowej Bałtyku” – powiedział prezes WFOŚiGW w Gdańsku Szymon Gajda.

- „Edukacja społeczeństwa w aspekcie dbania o środowisko, w tym m.in. o stan polskich plaż jest jednym z najistotniejszym elementów profilaktyki środowiskowej. Morze Bałtyckie, będąc specyficznym akwenem wodnym pod kątem cyrkulacji wód, jak i warunków środowiskowych dla rozwoju fauny i flory, jest morzem niezwykle wrażliwym na wszelkie czynniki zewnętrzne. Tym samym to właśnie w rękach obywateli, którzy rokrocznie tłumnie wypoczywają na jego brzegach leży obowiązek i zarazem przywilej odpowiedniego dbania o jego stan. Należy w tym miejscu podkreślić, że wiele pomorskich i ogólnopolskich instytucji prowadzi działania edukacyjne, dzięki którym stan bałtyckich plaż z roku na rok się poprawia” – tłumaczył wicewojewoda pomorski Aleksander Jankowski.

Za zaśmiecanie miejsc publicznych grożą kary pieniężne. Ważne jest, aby były one adekwatne do popełnionego czynu. Działania edukacyjne i promujące dobre nawyki są istotne, ale w szczególnie trudnych sytuacjach zadziałać mogą tylko przepisy zaostrzające kary.

- „Rok temu na inauguracji kampanii „Nie śmiecę, wybieram czystą plażę” obiecałem, że przygotuję przepisy zaostrzające kary za najcięższe przestępstwa przeciw środowisku. Dziś mogę Państwu zdać raport, że tak jak obiecałem tak dotrzymałem słowa i jeszcze w tym tygodniu, w czwartek przepisy zostaną przedstawione w Sejmie RP. To największa od lat 90. nowelizacja kodeksu karnego oraz wykroczeń z zakresu przestępstw środowiskowych. Proponujemy m.in. większe kary za zaśmiecanie. Mam nadzieję, że Sejm przyjmie jednogłośnie zaproponowane przepisy” - podkreślił wiceminister Ozdoba.

W Gdańsku jest osiem nadmorskich kąpielisk. Stoi na nich około 800 koszy. W sezonie wywożonych jest z nich 300 ton odpadów! Problem jest poważny.

- „Jesteśmy Funduszem, który leży nad morzem. I stąd wynikają też nasze zobowiązania. Od początku istnienia, czyli od prawie 30 lat wspieramy działania na rzecz ochrony ekosystemu Morza Bałtyckiego. Udzielamy dofinansowania na inwestycje, których celem jest obniżenie poziomu zanieczyszczeń, czynna ochrona rezerwatów nad polskim morzem, wspieranie edukacji na rzecz zachowania środowisk przyrodniczych i różnorodności biologicznej” – stwierdził prezes Szymon Gajda.

Kampania ekoTurysta zainaugurowana została 2 lipca 2022 na plaży w Gdyni Orłowie. Uczestniczyli w niej sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej Marcin Horała, wojewoda pomorski Dariusz Drelich oraz prezes WFOŚiGW w Gdańsku Szymon Gajda.

W ramach kampanii powstał film promocyjny. Produkcja w humorystyczny sposób pokazuje, że zostawianie odpadów na plażach to prawdziwy obciach. Film spotkał się z olbrzymim zainteresowaniem, stał się viralem w Internecie i odbiorcy podkreślają, że w oryginalny sposób porusza  kwestię zaśmiecania miejsc publicznych.

Informacja prasowa WFOŚiGW w Gdańsku