AKTUALIZACJA Z 9 lutego 2023 r.

W Europejskim Centrum Solidarności w czwartek, 9 lutego odbyła się konferencja otwierająca program Fundusze Europejskie dla Pomorza i prezentująca Pomorze w nowej perspektywie. Zaproszona na tę okazję unijna komisarz ds. Polityki Regionalnej Elisa Ferreira osobiście przekazała marszałkowi województwa decyzję o zatwierdzeniu funduszy.

– Cieszę się, że możemy przekazać opinii publicznej bardzo dobrą wiadomość, że został zatwierdzony Regionalny Program Operacyjny, który nazywa się od teraz FEP 2021-2027, czyli Fundusze Europejskie dla Pomorza  2021-2027. To oznacza, że blisko 1 miliard 800 mln euro ze środków europejskich będzie wspomagać rozwój społeczny i gospodarczy naszego regionu – podkreślał podczas specjalnej konferencji prasowej marszałek Mieczysław Struk. – W ramach tych środków chcemy realizować cele określone przez politykę krajów Unii Europejskiej, które dotyczą np. zielonego ładu, wsparcia polityki społecznej, ochrony seniorów czy osób wykluczonych ze względu na ubóstwo. Ponadto, będą realizowane zadania z zakresu infrastruktury takie jak: zakup zeroemisyjnych pociągów w obsłudze regionalnego systemu transportowego czy dalsza redukcja bezrobocia i zmiany w systemie kształcenia zawodowego. Program startuje z dużym opóźnieniem co wynika i z sytuacji pandemicznej, i z powodu wojny w Ukrainie –  mówił marszałek Struk.

Marszałek zaznaczył też, że Pomorze będzie zdecydowanie wydawać środki unijne i zrealizować Strategię Rozwoju Województwa Pomorskiego 2030.

Unijna komisarz Elisa Ferreira podkreślała jak dobrym przykładem jest zarówno Polska, jak i samo województwo pomorskie jako region, który doskonale radzi sobie z wykorzystywaniem środków unijnych.

– Na to składa się kilka czynników. Wizja, którą później można realizować. Należy też dobrze wykorzystać pieniądze, do czego jest potrzebne partnerstwo i interakcja pomiędzy różnymi uczestnikami włączającymi się w ten proces. A po trzecie to nie Bruksela decyduje o tym, jak te pieniądze będą wydane. Owszem Parlament Europejski i Komisja Europejska wyznaczają pewne cele i kierunki działań. I myślę, że tutaj widzimy świetny przykład tych działań i ich realizacji. Wystarczy przejść choćby przez ulice i już natrafimy na przykłady, jak unijne środki wspierają rozwój w mieście – tłumaczyła unijna komisarz.

Obecny na konferencji sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej Marcin Horała poinformował, że wszystkie programy regionalne dla Polski w ramach funduszy spójności zostały już zatwierdzone. Wszystkie decyzje zostały przekazane w Warszawie, a województwo pomorskie zostało specjalnie wyróżnione tą uroczystością, podczas której decyzja została przekazana osobiście.

– Wiele państw europejskich mogłoby nam pozazdrościć wskaźników wykorzystania unijnych środków. Jestem przekonany, że też tak będzie w perspektywie, którą teraz rozpoczynamy, że Polska będzie nadal europejskim liderem – podkreśl Horała.

Po konferencji prasowej unijna komisarz zwiedziła Europejskie Centrum Solidarności i pojechała obejrzeć zrewitalizowaną dzięki środkom unijnym ulicę Łąkową w Gdańsku. Spacerowała też po Głównym Mieście.

W konferencji, oprócz przedstawicieli samorządu, strony rządowej, organizacji pozarządowych, uczelni i przedsiębiorców, wezmą także udział delegaci Komisji Europejskiej.

Uroczysta inauguracja FEP

Tak ważne dla naszego regionu wydarzenie wymaga specjalnej oprawy. W Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku odbędzie się specjalna konferencja. Będą w niej uczestniczyć nie tylko przedstawiciele administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego, ale również naukowcy, przedstawiciele NGO czy przedsiębiorcy. Specjalnymi gośćmi będą delegaci z Komisji Europejskiej, w tym Komisarz ds. Polityki Regionalnej Elisa Ferreira, która wręczy marszałkowi województwa decyzję KE o przyjęciu programu. Podczas konferencji przewidziano także trzy panele dyskusyjne, które poświęcone będą: zarządzaniu programem FEP, zmianom energetycznym oraz solidarności społecznej.

– Moment uruchomienia programu Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021-2027 to również dobra okazja do włączenia się w debatę na temat kształtu unijnej polityki spójności po 2027 r. Wbrew pozorom ta debata już trwa. Województwo pomorskie chce w niej brać aktywny i konstruktywny udział, jako dojrzały europejski region, które gotowe jest wziąć swoją cząstkę odpowiedzialności za wspólną europejską przyszłość – podkreśla marszałek Struk.

Środki unijne zmieniają Pomorze

Dotychczasowa transformacja cywilizacyjna Polski, w tym Pomorza, nie byłaby możliwa bez unijnego wsparcia, które uzyskiwaliśmy na przestrzeni ostatnich dekad. Bez kolejnych edycji środków w ramach polityki spójności znacznie utrudnione byłoby kontynuowanie pozytywnych zmian cywilizacyjnych w Polsce, a także poradzenie sobie z narastającym, wielowymiarowym kryzysem, którego jednym z elementów jest gwałtowne zahamowanie inwestycji. Analizy wykorzystania środków UE w naszym województwie pokazują, że Pomorze jest jednym z krajowych liderów w tym zakresie. Województwo pomorskie od 2004 roku pozyskało blisko 60 mld zł środków UE, (czyli około 15 mld EUR), na co złożyły się nie tylko kolejne edycje programu regionalnego, ale także programy zarządzane z poziomu krajowego, programy współpracy międzynarodowej czy inicjatywy wdrażane bezpośrednio przez Komisję Europejską. Zmiany, jakie zaszły na Pomorzu w ciągu ostatnich 20 lat, widoczne są na każdym kroku.

–  Nie waham się powiedzieć, że od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej Pomorze dokonało skoku cywilizacyjnego. Wartość naszego regionalnego produktu krajowego brutto wzrosła od tego czasu trzykrotnie. Startowaliśmy z poziomu 50% średniej unijnej, by w 2021 r. osiągnąć już 72%. Jest to praktycznie ostatnia perspektywa finansowa, w której pomorskie zalicza się do regionów słabiej rozwiniętych – podkreśla marszałek województwa.

Czym są FEP?

Warto przy okazji przypomnieć, czym są Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021-2027. 7 grudnia 2022 r. Zarząd Województwa Pomorskiego dostał od Komisji Europejskiej zielone światło na wdrażanie trzeciego już programu polityki spójności Unii Europejskiej, którego opracowanie i zarządzanie jest kompetencją samorządu województwa. Łączny budżet programu wynosi prawie 1,8 mld euro. W tej kwocie ok. 1,3 mld EUR pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, a blisko 500 mln EUR stanowić będą środki Europejskiego Funduszu Społecznego Plus.

– To duży zastrzyk finansowy dla naszego regionu, ale warto pamiętać, że jest to jednak o ok. 140 mln euro mniej niż w okresie 2014-2020 – dodaje Mieczysław Struk.

Jako przykład wykorzystania FEP można wspomnieć choćby głęboką termomodernizację prawie 3 tys. obiektów mieszkalnych i publicznych, utworzenie 7,8 tys. nowych miejsc w przedszkolach czy zakup przez samorząd województwa 23 nowoczesnych składów kolejowych.